Tuesday, May 6, 2008

Thị trường chứng khoán - bao giờ cho đến ngày xưa ?

Trong cơn nguy khó của thị trường chứng khoán (TTCK), không chỉ các nhà đầu tư nhỏ lẻ lao đao vì thua lỗ mà không ít quỹ đầu tư, tổ chức tài chính, ngân hàng (NH) cũng đang “điên đầu” vì những “mất mát” nặng nề.

Loại cổ phiếu họ mua vào từng được xem là hời với giá thấp nay cũng đang trở thành gánh nặng…

Đối tác chiến lược: Lỗ

Năm 2006-2007, xu hướng “đối tác chiến lược” (ĐTCL) nở rộ ở cả các doanh nghiệp (DN) niêm yết lẫn OTC. Hàng loạt NH, quỹ đầu tư, tổ chức tài chính… xem việc đầu tư mua cổ phần tại các DN là “quả ngọt trong tương lai”.

Nhiều ĐTCL đã mua được cổ phần tại DN với giá thấp hơn đáng kể so với giá giao dịch, niêm yết và trong báo cáo tài chính thì đây được xem như là thành tích được thể hiện bằng các con số khá ấn tượng. Nhưng từ tháng 3/2008 đến nay, không ít ĐTCL đã “giật mình” bởi những khoản thua lỗ quá lớn do giá cổ phiếu xuống nhanh.

Cuối năm 2007, Cty CP KCN Tân Tạo (mã chứng khoán ITA) chào bán 20 triệu cổ phiếu cho ĐTCL với giá thấp nhất là 85.000đ/cổ phiếu. Đến ngày 5/5, giá cổ phiếu ITA còn 73.000đ/cổ phiếu và nếu ĐTCL mua hết số cổ phiếu trên thì khoản lỗ đã lên đến 240 tỷ đồng.

Nhưng các ĐTCL của ITA còn “may mắn” hơn 17 ĐTCL của Ngân hàng Thương mại Cổ phần xuất nhập khẩu (Eximbank) khi được mua 500 tỷ đồng vốn điều lệ của Eximbank với giá bán gấp 8 lần mệnh giá, tương đương với 4.000 tỷ đồng, đến nay giá cổ phiếu NH này còn chưa đến 50% mệnh giá và khoản lỗ đã hơn 2.000 tỷ đồng.

Nhiều tổ chức tài chính, NH nước ngoài đã “thở phào” khi từ chối mua cổ phần của Vietcombank bằng với giá trúng bình quân hồi cuối năm 2007 là 108.000đ/cổ phiếu, nếu không, với giá hiện thời dưới 50.000đ/cổ phiếu thì họ cũng đã lỗ ít nhất là một nửa.

Cty cổ phần Cơ điện lạnh (REE) từng lãi hàng trăm tỷ đồng/năm do đầu tư chứng khoán nhưng quý 1/2008 đã công bố số lỗ hơn 100 tỷ đồng do đầu tư vào lĩnh vực này.

Không chỉ các ĐTCL “nội” mà các ĐTCL ngoại cũng không tránh khỏi thiệt hại từ “cơn bão” giảm giá chứng khoán. Hai quỹ đầu tư Vietnam Dragon Fund Limited và VOF Investment Limited mua 1,2 triệu cổ phiếu của Cty cổ phần xuất nhập khẩu y tế Domesco (DMC) tháng 5/2007 với giá 130.000 đ/cổ phiếu tính theo giá ngày 5/5 cũng đã lỗ hơn 100 tỷ đồng.

Chip Eng Seng và Quỹ Đầu tư Citadel của Mỹ (Chi nhánh tại Hồng Kông) mua 1 triệu cổ phiếu của CTCP Xây dựng và Kinh doanh Địa ốc Hòa Bình (HBC) cũng đang lỗ hơn 250 tỷ đồng… Theo ước tính các quỹ đầu tư đã bị “bốc hơi” hơn 2.000 tỷ đồng trong thời gian qua trên TTCK VN.

Ngân hàng cũng “thiệt”

Con số hàng trăm, thậm chí hàng ngàn tỷ đồng lợi nhuận của các NH trong năm 2006, 2007 có phần khá lớn từ “tự doanh” chứng khoán nhưng nhiều NH đổ quá nhiều tiền vào đây cũng đang bị “gậy ông đập lưng ông”.

Dẫn đầu trong khối NH thương mại là ACB khi tổng trị giá danh mục đầu tư chứng khoán của ACB là 9.636 tỷ đồng; tiếp theo là các NH Cổ phần Quốc tế (VIB) đầu tư vào chứng khoán 6.676 tỷ đồng, NH Kỹ thương 6.842 tỷ đồng, NH Đông Nam Á 3.968 tỷ đồng, NH ABBank gần 3.600 tỷ đồng, NH Hàng hải 2.169 tỷ đồng, NH VP Bank 1.678 tỷ đồng…

Đến nay chưa có NH nào mức lỗ mà đều trấn an cổ đông và khách hàng là do chứng khoán mua với giá thấp hơn cả giá hiện nay nên “không có gì phải lo lắng”. Tuy nhiên, việc hàng loạt NH ồ ạt không chỉ giải chấp mà bán cả chứng khoán mình đang nắm giữ đến nỗi NHNN phải ra tay chặn lại cho thấy nguy cơ thua lỗ nặng là có thể.

Nhà phân tích chứng khoán Trần Ngọc Nam, nhận định: “Thời điểm giữa năm 2007, TTCK đóng băng và có nhiều dự đoán phân tích cuối năm 2007, đầu 2008 sẽ lên lại nên nhiều NH đã đổ vốn vào đây vì thừa vốn nên tôi tin chắc là không ít NH đang thua lỗ lớn vì việc này”.

TS kinh tế Nguyễn Quang Hưng, nói: “Do nhiều NH còn lãi lớn sau đợt sốt lãi suất vừa qua nên khoản lỗ do đầu tư chứng khoán chưa lộ ra. Hơn nữa trong báo cáo tài chính, họ chỉ báo cáo một con số tròn trĩnh chứ chưa có kết quả cụ thể của việc kinh doanh chứng khoán”.

Hiện, nhiều NH vẫn mua vào chứng khoán với ý đồ bình quân giá và hy vọng một “ngày mai tươi sáng”, thời gian sẽ trả lời nhưng qua đợt giảm giá này thì nhiều NH mới lộ ra “gót chân Asin” của mình, đáng nói hơn lượng lớn cổ phiếu này không dễ gì “thu hồi vốn” khi TTCK đang đi xuống và vướng nhiều quy định…

Hà Phan

No comments: